De minst gelukkige vondst in de anders toch zo volmaakt harmonische
klassiek-Griekse architectuur
is het Ionische hoekkapiteel. De architecten kwamen er niet uit.
Het eerder ontwikkelde ronde
Dorische
en het latere
Corinthische kapiteel
met
overhoekse voluten
kunnen van alle kanten bekeken worden.
Het
Ionische kapiteel
heeft een fraaie voorkant, met in één lijn de twee
krullende
voluten.
De zijkant mag ook gezien worden, het opgerolde kussen,
dat de voluten gestileerd weergeven, is hier ingesnoerd. Een kleine Ionische
tempel
met alleen één rij
zuilen
aan de voorkant is prachtig. Staan er ook aan
de zijkanten zuilenrijen, dan gaat het goed mis op de hoek. Het hoekkapiteel moet twee 'voorkanten' hebben,
dus de voluten botsen daar.
Soms werd het probleem opgelost door
Ionische kapitelen met overhoekse voluten,
maar dan moesten alle
kapitelen
zo uitgevoerd worden. De enige, zeer zeldzame echte hoekoplossing is het
Ionische hoekkapiteel met één overhoekse voluut (b) op de buitenste hoek
en één ingeklapte voluut (a) in de binnenhoek. Er blijven dus maar twee
gewone voluten (c) over. Een merkwaardig gekunstelde oplossing.
Tekst: Jean Penders (02-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: (uit Gugel)